Hoewel een samenwerking tussen logopedie en fysiotherapie ongebruikelijk lijkt, zijn er veel raakvlakken tussen deze twee disciplines. Veel mensen denken dat logopedisten enkel hulp kunnen bieden bij stem- of spraakproblemen, maar logopedie kan bij veel meer klachten de oplossing zijn. 

Ademhaling en ontspanning

Er zijn verschillende raakvlakken tussen logopedie en fysiotherapie, bijvoorbeeld bij ademhalings- en ontspanningsproblemen die in verband worden gebracht met diverse fysieke klachten. Mensen met lage rug- of bekkenklachten spannen vaak te veel spieren in het rug- en bekkengebied aan om hun rug te beschermen, wat kan leiden tot een disfunctioneel ademhalingspatroon en hoge spierspanning. 

Ook bij klachten van het hoofd, nek en schouders zien fysiotherapeuten regelmatig problemen met de ademhaling en ontspanning, en bij keel- en halsklachten kunnen overmatig gespannen spieren tijdens het praten, slikken of zingen tot verschillende klachten leiden. 

Hoe versterken de logopedist en fysiotherapeut elkaar?

We nemen als voorbeeld de behandeling van keel- en halsklachten om aan te geven hoe de logopedist en de fysiotherapeut elkaar kunnen helpen. Er zijn verschillende symptomen die in verband kunnen worden gebracht met keel- en halsproblemen, zoals spanning in de nek- en schouderregio, hoofdpijnklachten, kaakproblemen, oorsuizen en duizeligheid. 

Zowel logopedisten als fysiotherapeuten kunnen helpen bij de behandeling van deze klachten. Logopedie kan inzicht bieden in de oorzaken van keel- en halsklachten en met specifieke behandeltechnieken de spieren in de hals losmaken, zodat deze beter kunnen ontspannen. Oefeningen kunnen mensen helpen om zelf aan hun herstel te werken. De fysiotherapeut focust zich voornamelijk op de spieren en gewrichten waarbij wordt gekeken naar de houding en eventuele overbelasting. 

De logopedist

Een logopedist kan door het analyseren van iemands stem-, mond- en keelgebruik bepalen of er sprake is van onjuist gebruik van de stem en/of ademhaling. Verschillende symptomen kunnen wijzen op verhoogde spanning in het keel- en halsgebied, zoals een hese of schorre stem, hoesten of schrapen van de keel, het overslaan van de stem, vermoeidheid bij spreken, veelvuldig slijm in de keel of een gevoel van een brok in de keel, en stijve spieren in het keelgebied of de borstkas. Deze klachten zijn vaak gerelateerd aan andere problemen in het hoofd-, nek- en schoudergebied. 

De fysiotherapeut

Een fysiotherapeut kan helpen bij het behandelen van keel- en halsklachten door zich te richten op de spieren en gewrichten in het nek- en schoudergebied. Deze klachten kunnen namelijk vaak worden veroorzaakt door een verkeerde houding of overbelasting van de spieren en gewrichten. Door middel van manuele therapie kan de fysiotherapeut deze spieren en gewrichten mobiliseren en ontspannen, zodat de spanning in het gebied afneemt en de klachten verminderen. Daarnaast kan de fysiotherapeut ook oefeningen en advies geven om de houding te verbeteren en verdere klachten te voorkomen. 

Dit artikel is voortgekomen uit een samenwerking tussen Janssen van Dijke fysiotherapeuten Zelhem/ Hengelo (Gld) en Logopedie Reijmer - locatie Zelhem.