Blogopmaak

Hoe stimuleer ik de taal van mijn kind?

In de praktijk zien wij veel kinderen waarbij de taal nog onvoldoende op gang komt. Om de taalontwikkeling te stimuleren maken wij veelal gebruik van de methode VAT. 
VAT staat voor Volgen, Aanpassen en Toevoegen. Hieronder worden deze stappen uitgelegd en worden praktische voorbeelden gegeven. 

Stap 1: Volgen
Vaak willen wij als volwassenen (onbewust) te snel en bepalen hierdoor het spel van het kind. 

Bijvoorbeeld:
Jullie zijn aan het spelen met de boerderijdieren. Je kind legt een koe in de drinkbak en jij corrigeert dit door de koe uit de drinkbak te halen en het ernaast te zetten. ‘Een drinkbak is om te drinken en niet om te slapen’. Dit wordt met de beste bedoelingen gedaan, je wil tenslotte je kind iets leren : een drinkbak is om te drinken. Het kan nu zijn dat je kind nu afhaakt en iets anders gaat doen of misschien zelfs boos wordt, want het kind had een ander plannetje in zijn hoofd dat nu wordt gestopt door de volwassene. 

Belangrijk is om te kijken, te wachten en te luisteren naar je kind. Doordat je de tijd neemt en het kind volgt, ga je je kind beter begrijpen. Kijken, wachten en luisteren vraagt geduld, hieronder wat tips.
- Kijken naar het kind : Hoe kijkt het kind? Waarnaar kijkt het kind? Hoe zijn de bewegingen van het kind?
- Wacht op het kind : Wachten is heel moeilijk! Maar wacht totdat het kind zelf met iets komt. Wachten geeft het kind de tijd om op zijn eigen manier iets te zeggen. We gaan vaak al te snel en hierdoor praten en geven we antwoord in plaats van het kind. We sturen het kind met onze taal.
- Luister naar het kind : We zijn geneigd om stiltes op te vullen met taal, maar wacht en laat het kind zelf vertellen. Hierdoor geef je het kind zekerheid en moedig je hem aan om taal te gebruiken.

Even terugkomend op de koe in de drinkbak. Kijk naar wat je kind nu echt doet : de koe wordt in de drinkbak gelegd, dat het gaat slapen is jouw interpretatie. Maar wacht eens : kijk en wacht wat er gebeurt en volg je kind in zijn/haar spel. Misschien had het kind het idee om de koe in bad te doen, of om de koe te laten spelen met het water in de drinkbak. 

Als je je kind volgt, kun je beter inspelen op het kind en kun je de taal van het kind beter stimuleren, omdat het past bij hetgeen dat het kind in zijn/haar hoofd had. Het kind staat dan meer open voor stimulatie en zal de volgende keren ook makkelijker zelf met taal komen.

Tijdens de logopedische behandelingen leren wij ouders hoe ze hun kinderen kunnen volgen in hun spel.

Stap 2: Aanpassen
Het is belangrijk om jezelf aan te passen om zo het praten te stimuleren. Er zijn manieren om ervoor te zorgen dat het kind iets te vertellen heeft, je laat het kind voelen dat praten de moeite waard is. Het is belangrijk om het kind te laten merken dat je echt luistert en het is van belang om je kind aan te moedigen om verder te vertellen. 

Tips om jezelf aan te passen:
- Zorg dat je op ooghoogte met het kind bent, je kind moet je recht in de ogen aan kunnen kijken.
- Laat het kind merken dat je luistert. Dit kun je doen door de geluiden die hij/zij maakt na te doen, gebaren na te doen of woorden na te zeggen.
- Vertaal het kind : ondertitel dat wat je kind eigenlijk wil zeggen. Bijvoorbeeld : je kind loopt naar de keuken en wijst naar de fruitschaal. Zeg dan : hmmm, daar ligt een lekkere appel, die zou ik wel op willen eten.
- Begeleid je handelingen met taal. Vertel bij de dagelijkse handelingen steeds wat je doet. Ondertitel je eigen handelingen, betrek het kind bij je eigen handelingen. Bijvoorbeeld : je tilt het kind in het fietsstoeltje en stapt daarna zelf op de fiets. Benoem wat je doet : 'Zo, ik til je in het stoeltje en maak je vast, anders kun je eruit vallen. Nu stap ik op de fiets, we zijn klaar om te gaan'.
- Zorg voor beurtwisselingen! Belangrijk hierbij is dat jij en je kind afwisselend de beurt nemen. Je kind zal op zijn eigen manier de beurt nemen. Belangrijk in beurtwisseling is het evenwicht in het gesprek, dit wil zeggen dat jullie evenveel beurten nemen en dat de beurten ongeveer even lang zijn. Voor veel kinderen zal een beurt nemen niet vanzelfsprekend zijn. Het kost kinderen dan ook tijd om te leren hoe ze in een gesprek beurten moeten nemen. Het kan zijn dat je kind zich niet beseft dat het zijn beurt is, waardoor je kind geen beurt zal nemen. Het kan ook zijn dat je kind wel weet wanneer het zijn beurt is, maar niet weet wat hij dan moet doen.

Tijdens de logopedische behandelingen leren wij ouders wat zij kunnen doen om zichzelf aan te passen om zo te zorgen voor meer communicatie.

Stap 3: Toevoegen
De laatste stap is toevoegen, je voegt taal toe om twee reden:
- De eerste reden is om je kind te leren de wereld om zich heen te begrijpen. 
- De tweede reden is om je kind te helpen met het uiten van woorden en zinnen. De hele dag door kun je taal blijven toevoegen om je kind te helpen om zijn/haar communicatie te verbeteren.

Tijdens het volgen van je kind voeg je al taal toe in de gesprekjes met je kind. Taal toevoegen is eigenlijk een natuurlijk onderdeel van je dag. Je hoeft niet eens speciaal tijd vrij te maken om je kind te leren praten, maar benut de momenten die jullie samen hebben. Probeer er een dagelijkse routine van te maken. De gehele dag kun je taal toevoegen in de gesprekken met je kind:
- Taal toevoegen tijdens routines: bijvoorbeeld tijdens het spelen met je kind voeg je taal toe. 
Bijvoorbeeld : voordat je je kind gaat duwen op de schommel, zeg je: ‘Zit je klaar? Daar gaan we…. Af!!!'.
- Taal toevoegen tijdens dagelijkse activiteiten. Dit kun je op allerlei momenten doen, bijvoorbeeld als je samen met je kind boodschappen gaat doen of wanneer je een rondje gaat fietsen.
Bijvoorbeeld : Je kind zegt: ‘op’ en wijst naar de fiets, en jij zegt: ‘We gaan op de fiets’. 
- Taal toevoegen als er iets bijzonders gebeurt.
Bijvoorbeeld als je kind zijn/haar beker laat vallen, kun je zeggen: ‘Oeps, gevallen, de beker is gevallen!'.

Je kunt taal ook toevoegen om je kind te helpen met zich uitdrukken. Hier heb je vele manieren voor die wij ouders leren tijdens de logopedische behandelingen van (jonge) kinderen. 

Wanneer er twijfels zijn over de taalontwikkeling van je kind kan een logopedist onderzoek doen en bekijken of je kind extra ondersteuning nodig heeft door middel van directe logopedie en/of adviezen voor jou als ouder. Meer weten? Neem vrijblijvend contact met ons op!
door Marinka Reijmer 29 apr., 2024
Bescherming van het gehoor is bescherming van de stem
door Marinka Reijmer 28 mrt., 2024
Invloed van voorlezen op de taalontwikkeling
door Marinka Reijmer 25 jan., 2024
Gastblog - FitRise podcast
door Marinka Reijmer 06 dec., 2023
Gastblog - Prago - Leren lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden voor volwassenen
door Marinka Reijmer 15 nov., 2023
Gezocht! Een enthousiaste duizendpoot!
door Marinka Reijmer 06 nov., 2023
Wereld Prematuren Dag
door Marinka Reijmer 02 okt., 2023
Kinderboekenweek 2023
door Marinka Reijmer 25 sep., 2023
Vacature!
door Marinka Reijmer 01 jun., 2023
Gastblog - Janssen van Dijke fysiotherapeuten Zelhem en Hengelo
door Marinka Reijmer 01 mei, 2023
Logopedie en MS
Meer posts
Share by: