Naast dat volwassenen stemproblemen kunnen ervaren, kunnen ook kinderen stemproblemen ervaren. 
Bij kinderen komt vooral heesheid voor, heesheid wil zeggen dat de stem niet meer helder klinkt. Er is meer lucht hoorbaar dan gebruikelijk. Stemgeluid wordt gemaakt doordat er lucht vanuit de longen door de luchtpijp uitgeademd wordt. Deze lucht komt langs de stembanden, die vervolgens in trilling worden gebracht. Door de trilling en sluiting van de stembanden ontstaat er stemgeluid. Bij heesheid sluiten de stembanden onvoldoende. Ze zijn vaak wat dik, rood en geïrriteerd. Ook kunnen er kleine bultjes (poliepen of cysten) op de stembanden ontstaan.

Het ontstaan van heesheid

Heesheid kan veroorzaakt worden door:

- Mondademhaling;

- Onvoldoende mondhygiëne (ontstekingen in de mond etc.);

- Verkoudheid of allergie;

- Verkeerd gebruik van de stem, bijv. veel schreeuwen, kuchen of gekke stemmetjes nadoen.

De beste manier van ademhalen is een neusademhaling. De lucht wordt bij de inademing verwarmd en gehydrateerd door de neusslijmvliezen en gaat vervolgens door naar de keel en longen. Bij een mondademhaling komt er koude, droge lucht direct in aanraking met de keelslijmvliezen, waardoor de keel sneller uitgedroogd kan raken. Het gevolg is dat men kan gaan hoesten. Veel hoesten/keelschrapen/kuchen kan schadelijk zijn voor de stembanden. Bij het hoesten wordt er telkens druk gezet op de stembanden en de omliggende spieren, waardoor deze uiteindelijk overbelast raken. Uiteindelijk kan het voorkomen dat hierdoor de stembanden niet goed meer sluiten, waardoor heesheid kan ontstaan. Veel schreeuwen, kuchen en gekke stemmetjes nadoen geeft hetzelfde effect. 

Gaat heesheid vanzelf over?

Heesheid kan vanzelf overgaan. Bij een verkoudheid kan de stem hees klinken. Wanneer de stem tijdens de verkoudheid zo veel mogelijk tot rust komt, kan de heesheid wegtrekken en klinkt de stem na de verkoudheid weer normaal.
Heesheid kan langere tijd aanhouden wanneer er langere tijd verkeerd gebruik wordt gemaakt van de stem. De stembanden raken op den duur dan overbelast. Als een kind bijvoorbeeld gekke stemmetjes op blijft zetten, blijft kuchen en/of blijft schreeuwen, dan zal de stem hees blijven.

Gevolgen van heesheid

De gevolgen van heesheid kunnen zijn:

- Het praten kan op den duur vermoeiend worden;

- Blijvende schade aan de stembanden, zoals poliepen;

- Keelpijn en het gevoel hebben van een brok in de keel;

- De stem valt weg.

Tips voor ouders en mensen uit de omgeving

- Creëer thuis een rustige omgeving. Laat het kind niet boven het omgevingslawaai uit schreeuwen. Zet bijvoorbeeld de radio en/of televisie en andere huishoudelijke apparaten wat zachter of zet ze uit als ze niet gebruikt worden.

- Geef het kind voldoende tijd en rust om te praten. Laat het kind merken dat u luistert. Doe dit ook weer in een zo rustig mogelijke ruimte.

- Zorg ervoor dat het kind zo weinig mogelijk hoeft te schreeuwen. Loop naar elkaar toe als jullie iets tegen elkaar willen vertellen. Wijs het kind er ook tussendoor op wanneer je merkt dat het kind schreeuwt/gilt. Het is belangrijk dat het kind bewust wordt van het stemgebruik.

- Voorkom keelschrapen en hoesten. Slik de kriebel in de keel weg of neem een slokje water. Zoek iets vervangend voor het kuchen. Het is sowieso goed om tussendoor veel water te drinken. Zo blijft de keel gehydrateerd.

- Houd dus het stemgebruik van het kind goed in de gaten. Probeer het imiteren van geluiden en gekke stemmetjes zo veel mogelijk te vermijden.

- Geef zelf het goede voorbeeld door rustig te praten en niet te schreeuwen.

Algemene tips

- Probeer de stem bij verkoudheid zo veel mogelijk te sparen.

- Probeer om het kind neusademhaling toe te laten passen.

- Als uw kind regelmatig verkouden is en/of als u twijfelt aan het gehoor; neem dan contact op met de huisarts, jeugdarts of een logopedist.

- Zorg voor goede gebitsverzorging. Ontstekingen in de mond kunnen schadelijk zijn voor de keel en de stembanden.

- Let goed op de lichaamshouding van het kind; een ingezakte of juist krampachtige houding kan negatieve invloed hebben op de keel en stem.

- Ventileer de ruimtes in en rondom het huis voldoende. Vermijd rokerige ruimtes.

- Vermijd stress zo veel mogelijk. Zoek voldoende ontspanning op. Stress heeft een negatief effect op de spierspanning in en rondom het hoofd-halsgebied.

Vragen naar aanleiding van dit artikel of wil je meer info over kinderheesheid? Neem dan eens contact met ons op!