Dat kunnen hele verwarrende gevoelens zijn en het is soms moeilijk om deze gevoelens te delen met anderen omdat het voor de betrokkene zelf al vreemd is. De betrokkene durft het vaak niet te delen met de mensen die om hem of haar heen staan omdat men bang is misschien niet meer geaccepteerd te worden. In het algemeen denkt men: “Je bent geboren als jongen dus je bént ook een jongen, gedraag je er naar.“. Voordat mensen er mee naar buiten komen gaat er vaak een hele tijd aan vooraf van ervaren en leren accepteren van de situatie. Er speelt vaak veel onzekerheid mee.

Deze verwarrende gevoelens kunnen zich al op jonge leeftijd openbaren, maar het kan ook zijn dat een man of een vrouw is getrouwd en een gezin heeft voordat hij of zij deze gevoelens onderkent en er iets mee wil gaan doen.

Als een kind aangeeft zich niet thuis te voelen in zijn of haar lichaam is een traject via de kinderarts de aangewezen route. Er wordt uitgebreid onderzoek gedaan voordat definitief tot een transitie van jongen naar meisje of van meisje naar jongen wordt overgegaan. Een logopedist is bij dit traject meestal niet betrokken.

Als volwassenen met deze gevoelens kampen kunnen zij zich wenden tot een aantal klinieken. Er zijn privéklinieken, maar ook in het AMC in Amsterdam, UMCG in Groningen en in het Radboud UMC in Nijmegen kunnen zij terecht voor een traject in gendertransitie, geslachtsverandering. Ook hier geldt dat er uitgebreid onderzoek gedaan wordt voordat tot geslachtverandering wordt overgegaan. Veel verschillende artsen zijn betrokken, o.a. een kno-arts. Deze is meestal de verwijzer naar logopedie.

De hulp van een logopedist wordt gevraagd omdat er naast de lichamelijke veranderingen ook een stemverandering moet plaatsvinden. De stem moet passen bij het vrouw of man zijn. Als de stem niet past bij de lichamelijke kenmerken spreken we van genderdysphonie. De stem van een man is vaak laag en zwaar, de stem van een vrouw meestal licht en hoog. Bij de transitie van vrouw naar man zorgen de mannelijke hormonen vaak al voor een zwaardere stem. Een man die een geslachtverandering ondergaat naar vrouw moet leren zijn stem op een andere manier te gebruiken, zodat deze hoger en lichter klinkt. Het resultaat kan heel mooi worden, maar er moet hard worden geoefend. Heel belangrijk is het dat de stem op een ontspannen manier gebruikt wordt.

In de logopedische behandeling is o.a. aandacht voor houding en adem, resonans, spreektoonhoogte, intonatie en prosodie, articulatie. Maar ook aan manier van lachen, hoesten, taalgebruik en non-verbale communicatie zoals handgebaren wordt binnen de logopedie aandacht besteed omdat deze anders zijn bij een vrouw dan bij een man. Gemiddeld duurt de logopedische behandeling een jaar.

Het behandelen van een transgenderpersoon is een heel bijzonder proces waarbij je toewerkt naar een passende stem, maar zeker ook naar meer zelfvertrouwen en waardigheid, zodat ook deze persoon een mooie plek in de maatschappij kan vervullen.