Ouderdomsheesheid
Presbyfonie, oftewel oudersdomsheesheid, is een stemklacht die kan ontstaan vanaf de leeftijd van ongeveer 60 jaar en komt voor bij zowel mannen als vrouwen.
Om een normaal stemgeluid te maken moeten de stembanden goed tegen elkaar aan kunnen komen en goed kunnen trillen. Met het ouder worden neemt de massa van de spieren in het strottenhoofd af en door het slapper worden van het weefsel van de stembanden lukt het niet meer om de stembanden goed te laten sluiten en trillen. Veranderingen in de stem kunnen ontstaan onder invloed van hormonen. Bij mannen zien we vaak een stijging in de toonhoogte en het ijler worden van het timbre. De stem klinkt daardoor zwakker, zachter. Bij vrouwen horen we vaak een verlaging van de stem die korrelig en meer schor of hees wordt. Spreken wordt meer vermoeiend dan vroeger en het kost meer moeite om in lawaaierige omgevingen te spreken of te zingen.
Als een kno-arts de stembanden zou bekijken ziet hij dat de stembanden in het midden elkaar niet raken, er blijft ruimte over. De stembanden hebben een soort boog-vorm.
Wat kan je er aan doen?
Logopedie kan zorgen voor een optimaal adem-stemgebruik. Ondanks dat de stemveranderingen onomkeerbaar zijn kan de patiënt wel leren de stem op een ontspannen manier te gebruiken zodat geen andere klachten ontstaan door geforceerd stemgebruik.
In sommige gevallen kan de KNO-arts de sluiting van de stembanden verbeteren. Hier zijn verschillende technieken voor waar vaak een operatie voor nodig is.
Om stemproblemen te voorkomen is het belangrijk de volgende tips in acht te nemen:
- Forceer je stem niet en schreeuw niet.
- Probeer niet boven lawaai uit te praten als je erbij in de buurt bent.
- Rook niet en kom niet in rokerige ruimtes.
- Probeer je keel niet te schrapen.
- Als je vaak verkouden, allergisch bent of hoest, raadpleeg dan een specialist om de juiste behandeling te krijgen.
- Als je last hebt van heesheid of afonie en het duurt langer dan 10 dagen, ga dan naar de specialist.
- Drink genoeg. Je moet minimaal 6-8 glazen water per dag drinken. Op deze manier wordt het slijmvlies dat de stembanden bedekt goed gehydrateerd.
- Zorg voor voldoende rust. Lichaamsmoeheid wordt in de stem weerspiegeld, vooral als je de stem voor werk nodig hebt.
- Probeer waar mogelijk niet meer dan vier uur achter elkaar te spreken of meer dan twee uur te zingen, omdat dit de stembanden beschadigt.
- Beperk het drinken van alcohol en cafeïne, omdat ze de stemplooien uitdrogen. Eet gezond en gevarieerd.
Heb je vragen hierover, neem gerust contact op met ons!
